workwork.html
books
exhibition
teaching
blogwork.html

Type EW58/08 the Competition

werkstatt wendorf

This first prototype of German Democratic Republic mass-housing is being tear down by chinese labourers, transported to Almere (NL) and rebuild in east-German DIY-style by the owner with a lot of help from friends and neighbours.

contact the architecthttp://www.martijn.hijden.com
 

De prijsvraag Eenvoud, waarin de vraag naar een eenvoudig huisje werd gesteld, heb ik beantwoord met inzending van de bouwtekeningen en foto's van het Type EW58. Van dit eenvoudige huisje staan er vele leeg in Mecklenburg Vorpommern, in de voormalige DDR. De prototypische eenvoud van het huis wordt extra benadrukt door de complexiteit waarmee het afgebroken en verplaatst wordt.

Een zwangere dertigjarige allochtone vrouw kan op donderdagochtend van 9.00 tot 10.30 naar zwemles, speciaal voor zwangere allochtone vrouwen. Een dergelijke specialisatie kan alleen in een grote stad met voldoende aanbod in verschillende groeperingen. Het is de stedelijke samenlevingsvorm die een emancipatie van de inwoners mogelijk heeft gemaakt. Een emancipatie die sortering in steeds specifiekere doelgroepen tot gevolg heeft. De doelgroepen zijn inmiddels dermate verfijnd dat een individu op meerdere identiteiten aanspraak kan maken. De zwangere zwemster is waarschijnlijk op andere tijdstippen ook nog geidentificeerd als winkelende vrouw, restaurantbezoekster, NET 5 kijkster, buurtbewoonster, forens, onderneemster, patient, etc.?
Logisch dat de vraag naar eenvoud opkomt. Eenvoud, wie zoekt het niet in deze tijd van onthologische meervoudigheid.

Maar wat is dat, deze eenvoud?

De eenvoud van de vijftiger en zestiger jaren, waarin een verzuilde maatschappij schijnbaar overzichtelijk was, lijkt aantrekkelijk. Toen elk individu onthologisch enkelvoudig was; de notaris, de dokter, de bakker, de pastoor en de timmerman vredig naast elkaar leefden in een geaccepteerde hierarchische orde. Waar normen en waarden in het openbaar nageleefd werden. Maar achter de gesloten gordijnen, in de broeierige atmosfeer van de theemutscultuur, was van eenvoud niet altijd sprake. 

Op nagenoeg iedere activiteit die we als individu ondernemen is een identiteit geplakt waar we -meestal als consument- op aangesproken worden.
De emancipatie van de stadsbewoner in de global village heeft zijn hoogtepunt bereikt met de menseneter uit Duitsland. Deze kannibaal heeft via internet contact gevonden met iemand die als diepste wens had opgegeten te worden. Zo sterk gespecialiseerde wensen, zowel om te eten als om gegeten te worden, zijn alleen te vervullen in een gemeenschap die zelfs de grootte van een metropool ontstijgt. En in deze gemeenschap leven we nu, in de internet society, in Global Village.

De eenvoud van het platteland is verleidelijk. Waar in schijnbare vredigheid het alledaagse leven ongestoord zijn gangetje gaat. Maar waar in kleine gemeenschappen een individuele emancipatie uitgesloten is.

In een wereld waar voor elke vraag een specialist voorhanden is krijgt eenvoud een andere betekenis. Het is voor een individu onmogelijk de duizelingwekkende hoeveelheid kennis die de specialisatie heeft opgeleverd in te bedden in het dagelijkse leefgedrag. Een oneindige reeks keuzes moet gemaakt worden om aan het profiel van de identiteit te voldoen. Welk merk auto te rijden of welke kledinglijn aan te trekken is nog redelijk te doorgronden; de reclames leggen hun doelgroep er duimendik bovenop. Lastiger wordt het in de keuze van voedsel. Wat is nog gezond om te eten nu ook biovlees en ecogroenten door vervuilingsschandalen worden getroffen? De voorspelling dat de levensverwachting van onze kinderen korter zal zijn dan de onze, door het industriele karakter van en alle toegevoegde stoffen in ons voedsel, lijkt een rechtvaardiging voor voedselverontrusting. Maar is deze verwachting wel waar? Zijn er mogelijkheden voor een second opinion, een third opinion?

Kan het eenvoudiger dan Vinex?
Eenvoudig in zijn uitvoering. Honderd jaar ervaring heeft een goed geoliede bouwmachine voortgebracht. Eenvoudig in zijn functioneren; stroom komt uit het stopcontact, water uit de kraan, afval zet je aan de stoep en spelen doe je op het speelveldje voor 6- tot 10-jarigen op 500 meter van de voordeur.
Maar blijkbaar is Vinex niet meer hip, voldoet het niet aan onze individualiteit.

Eenvoud in de betekenis van eenduidigheid is voorbij. Stroleem, Styropor of steenwol, ze claimen elk een eigen bestaansrecht als duurzame isolatie.  De postmoderne gedachte dat er niet één waarheid bestaat, maar meerdere gelijktijdig, brengt de vraag naar eenvoud op het aspect van kiezen.
Zoals we er voor kiezen in Nederland natuur te maken volgens een beeld dat we hierover geconstrueerd hebben, kiezen we met Type EW58-D41Hbl voor een beeld van eenvoud. Ook dit is een sociaal construct. De verschijningsvorm grijpt terug naar de eenvoud van het platteland van de vijftiger en zestiger jaren. Deze verschijningsvorm wordt, in een hypermoderniteit, geconfronteerd met de complexiteit van de hedendaagse samenleving. De specialistische vraagstukken op het aspect van wonen worden geïntegreerd, zonder dat de eenvoud verloren gaat.

Type EW58-D41Hbl staat massaal te koop in Mecklenburg-Vorpommern. Kost gemiddeld € 6000. Goedkope Chinezen demonteren het huis in een mum van tijd, ze hebben ervaring met energiecentrales en staalfabrieken, en pakken het in containers. Trocka, een Poolse transporteur rijdt voor € 750 van Vorpommern naar Almere. Goedkope 'Ossies' monteren het huis weer, alweer in een mum van tijd.

De rol van de architect gaat ver voorbij de vormgeving van de woning. Het gaat erom de bewoner te vrijheid te geven om te kiezen in de oneindige reeks vragen met betrekking tot wonen. Vrijheid om te komen tot eenvoud. Ik bedoel hier niet de keuze voor een speciale tegel in de badkamer, maar een vrijheid om te kiezen voor het leiden van je eigen leven. De ethische vraagstukken zijn hierin belangrijker dan de vormgevende. Niet de kleur van het behang maar of de productie van de gebruikte verf rivieren in China vervuilt is van belang. De macht van de consument dwingt de producent tot verantwoorde producten. Voor elke vraag die op je af komt zijn meerdere antwoorden beschikbaar. De opgave is deze te vinden en hierin de juiste keuze te maken.

 

Telefonservice Eenvoud
De architect wordt vormgever van je leven.
De architect wordt levensloopbemiddelaar.
De architect zoekt antwoord op uw individuele vraag.
Gedurende je wooncarriere kan je het huis aanpassen naar je individuele woonwensen.
Het als maquette bijgeleverde mobieltje functioneert via met de hand opgewekte stroom en staat symbool voor verantwoording in woongedrag, verantwoording voor je eigen leven.
De verantwoording kan je zelf nemen, dat is eenvoudig.